Ks. Zdzisław Lec, UAK Wrocław
70 – ta rocznica wznowienia działalności
Unii Apostolskiej Duchowieństwa Diecezjalnego Najświętszego Serca Pana Jezusa
w Archidiecezji Wrocławskiej (1947 – 2017)
(zarys dziejów i działalności UAK oraz wybrane dane statystyczne)
Działalność Unii Apostolskiej Duchowieństwa Diecezjalnego Najświętszego Serca Pana Jezusa, zwanej także Unią Apostolską Kleru, w czasach przed II wojną światową w Archidiecezji Wrocławskiej wymaga badań archiwalnych.
Po wojnie, próby jej wznowienia były już za rządów administratora apostolskiego – ks. Karola Milika. On to dnia 17 grudnia 1946 r. mianował ks. dr Henryka Grzondziela, późniejszego biskupa pomocniczego w Opolu, Dyrektorem Diecezjalnym Unii Apostolskiej Kapłanów Diecezjalnych Administracji Apostolskiej Dolnego Śląska, powierzając mu zorganizowanie i prowadzenie Unii według jej statutów. Ks. Grzondziel wywiązał się dość sprawnie z tego zadania gdyż administrator apostolski ks. Milik erygował Unię już dnia 19 lutego 1947 r. Została ona włączona w struktury Unii Międzynarodowej dnia 31 maja 1947 r.
W latach następnych funkcjonowanie Unii podtrzymywał ks. Biskup, późniejszy Kardynał Bolesław Kominek. On to mianował Dyrektorem Diecezjalnym Unii ojca duchownego wrocławskiego Wyższego Seminarium Duchownego – ks. Antoniego Kamińskiego (1957-1959), a po jego odejściu do pracy duszpasterskiej – ks. kanonika Juliana Bolka (1959-1975), również ojca duchownego Seminarium i referenta Kurii Arcybiskupiej.
Po przejściu ks. Bolka w stan spoczynku, Dyrektorem Diecezjalnym został mianowany 14 marca 1975 r. przez ówczesnego rządcę diecezji, wikariusza kapitulnego Biskupa Prof. Wincentego Urbana, wykładowca teologii moralnej we Wrocławiu – ks. dr Antoni Młotek, który pełnił tę funkcję do 10 września 1985 r. Wtedy, ze względu na duży obszar archidiecezji wrocławskiej, w początkach lat osiemdziesiątych, zostały utworzone cztery okręgi (odpowiadające czterem województwom): wrocławski, wałbrzyski, jeleniogórski i legnicki. W tych okręgach odbywały się trzy razy w roku (wiosna, lato, jesień) zebrania Księży Unionistów. Na program tych spotkań składały się: Msza św. (ewentualnie tylko nawiedzenie Najświętszego Sakramentu), wykład i dyskusja. Liczba Unionistów wynosiła wtedy około 50 osób. Zastępcą Dyrektora Diecezjalnego, ks. Młotka był ks. Krzysztof Rutkowski – proboszcz parafii Nowa Wieś Grodziska.
Kolejnym Dyrektorem UAK w naszej Archidiecezji w okresie od 10 września 1985 r. do 8 sierpnia 1998 r. był ks. prałat Mirosław Ratajczak. Mianował go ks. kard. Henryk Gulbinowicz, który od 1950 r., a więc po święceniach kapłańskich aż do tej pory należy do UAK. W 1986 r. liczba członków Unii wynosiła 40 osób oraz 15 kandydatów. Wśród nich rozprowadzano 50 egzemplarzy „Notitiae Unionis Apostolicae”. Unioniści brali udział we Wrocławskich Dniach Duszpasterskich. Większość członków Unii brała udział w rekolekcjach kapłańskich organizowanych w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu oraz w Trzebnicy. Niektórzy uczestniczyli w rekolekcjach kursowych z okazji rocznic swoich święceń kapłańskich. Kilku księży brało udział w rekolekcjach Unii Kapłańskiej w Panewnikach lub na Górze św. Anny.
W 1987 r. (publikacja dekretu: Wrocław 17 lutego 1987 r., L. dz. 442/87) w znacznym stopniu została wzmocniona UAK w naszej archidiecezji przez ks. kard. Gulbinowicza, który w swoim dekrecie potwierdził „istnienie Diecezjalnej Unii Apostolskiej Kleru erygowanej przez Administratora Apostolskiego Księdza Infułata Karola Milika dnia 19 lutego 1947 roku. Jej cele i zadania określają odnowione statuty zatwierdzone przez Św. Kongregację ds. Duchowieństwa. Konferencja Plenarna Episkopatu Polski, doceniając dobrodziejstwa tego Stowarzyszenia, gorąco zaleciła wszystkim kapłanom diecezjalnym w Polsce Unię Apostolską Kleru”. Ponadto w swoim dekrecie Ks. Kardynał napisał jeszcze, że: „Kościół liczy bardzo na Unię Apostolską, pragnie on, aby wspólnota ta pogłębiała i rozwijała osobistą świętość, jedność kapłanów z biskupem i Ojcem Świętym, a także jedność prezbiterium kapłańskiego poprzez zróżnicowaną posługę, jaką spełniają członkowie tegoż prezbiterium. Jako Biskup Diecezjalny gorąco zachęcam wszystkich kapłanów diecezjalnych, by przez udział w Unii Apostolskiej Kleru nieustanie rozwijali właściwą sobie świętość, celem owocnego posługiwania Ludowi Bożemu Dolnego Śląska. Członkom Unii Apostolskiej Kleru podejmującym trud i troskę o nieustanny rozwój nadprzyrodzonej więzi z Chrystusem Arcykapłanem z głębi serca błogosławię”.
Po reorganizacji kościelnej w Polsce w 1992 r. i powstaniu diecezji legnickiej ilość członków i sympatyków UAK w diecezji wrocławskiej zmniejszyła się do liczby 36 osób. Pozostali unioniści w liczbie 18 osób znaleźli się w granicach diecezji legnickiej. W 1997 r. UAK w swoim oddziale we Wrocławiu liczyła 38 członków. Prenumerowano wtedy 40 egzemplarzy „Notitiae”.
Kolejnym Dyrektorem UAK w naszej Archidiecezji w okresie od 8 sierpnia 1998 r. do 1 czerwca 2005 r. był ks. dr Adam Bałabuch mianowany przez ks. kard. Henryka Gulbinowicza. Za jego kadencji, w roku 1999 liczba członków i sympatyków wynosiła 37 osób. Troszczyli się oni o swoją formację duchową, uczestnicząc w rekolekcjach kapłańskich w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym oraz w pielgrzymce na Jasną Górę organizowaną przez Dyrekcję Krajową UAK. Brali również tradycyjnie udział we Wrocławskich Dniach Duszpasterskich organizowanych przez Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu. Unioniści prenumerowali 36 egzemplarzy „Notitiae”. W listopadzie 2000 r. unioniści w ramach „Wieczernika” spotkali się u ks. prałata Franciszka Skorusy, unionisty, proboszcza parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy, przy ul. Szkockiej 35 we Wrocławiu. W 2003 r. członków i sympatyków Unii Apostolskiej Kleru było 28, a w pierwszej połowie 2005 r. było ich 26, rozprowadzano wtedy 30 egzemplarzy „Notitiae”.
Od dnia 1 czerwca 2005 r. obowiązki Dyrektora UAK w naszej Archidiecezji przyjął ks. dr Aleksander Radecki mianowany przez ks. arcybiskupa prof. Mariana Gołębiewskiego. W 2006 r. unionistów w archidiecezji było 29. Ks. Dyrektor prowadził z członkami UAK indywidualne rozmowy oraz usiłował organizować wspólne spotkania – „wieczerniki”, ponadto rozsyłał do wszystkich księży materiały przekazywane przez redakcję „Notitiae Unionis Apostolicae” i zapraszał na pielgrzymkę UAK do Częstochowy. Na spotkaniu – „wieczerniku” dnia 20 października 2007 r. na ogólną liczbę 25 unionistów, w Seminarium Duchownym we Wrocławiu wzięło udział razem z Ks. Dyrektorem łącznie 5 unionistów, a na zorganizowaną przez niego dnia 5 listopada 2007 r. pisemną ankietę swoje odpowiedzi i propozycje nadesłało 9 unionistów. Dnia 18 lutego 2008 r. Ks. Dyrektor dr Aleksander Radecki na posiedzeniu Krajowej Rady Unii Apostolskiej Kapłanów w Kielcach wygłosił wykład pt. „Unia Apostolska Kapłanów jako propozycja dla współczesnego kapłana”, wykład ten wygłosił następnie w Częstochowie podczas pielgrzymki księży unionistów w dniu 18 listopada 2008 r. Naszą diecezję na Jasnej Górze reprezentowało wtedy 7 księży. Pod koniec 2008 liczba unionistów wynosiła 22 osoby. Wtedy też Ks. Dyrektor w trosce o nowych członków propozycję przynależności do UAK przedstawiał diakonom MWSD we Wrocławiu w ramach ich zajęć seminaryjnych z duchowości, wykorzystał również dwie konferencje rejonowe dla wszystkich księży archidiecezji wrocławskiej (7 i 14 VI 2008), ukazując sens istnienia UAK i korzyści wynikające z przynależności do tej wspólnoty.
Listy księży unionistów naszej archidiecezji, mianowicie ta z 15 lutego 2009 r. – 18 księży, w porównaniu z tymi z 6 marca 2009 r. – 29 księży oraz tą z 8 grudnia 2009 r. – 27 księży różnią się znacznie. Ks. Dyrektor dnia 5 marca 2010 złożył unionistom naszej archidiecezji pisemne sprawozdanie ze spotkania Rady Krajowej UAK, które 1 marca odbyło się w Kielcach. Przy okazji zaprosił też unionistów w dniu 26 marca 2010 r. do MWSD we Wrocławiu na „wieczernik”; przesłał też tekst wykładu, który w Kielcach wygłosił ks. Marian Sikora z Poznania. Według stanu na dzień 14 października 2010 r. do UAK archidiecezji wrocławskiej należało 25 kapłanów. W dniach od 15 do 18 listopada 2010 r. rekolekcje dla księży unionistów z całej Polski na Jasnej Górze poprowadził ks. dr Aleksander Radecki, Dyrektor UAK we Wrocławiu.
W dniu 29 października 2011 r. do Unii Apostolskiej Kapłanów Archidiecezji Wrocławskiej należało 21 księży. Formalnie od listopada 2011 r. Unie Krajowe i Diecezjalne rozpoczęły przygotowanie do Międzynarodowego Zgromadzenia Unii Apostolskiej Kleru i Jubileuszu 150-lecia UAK. W te przygotowania włączyła się także nasza wspólnota archidiecezjalna. Dnia 3 stycznia 2012 r. do grona unionistów naszej archidiecezji przyznawało się 20 księży. Przygotowanie do obchodów Jubileuszu UAK rozciągnęło się w naszym kraju także na pierwszą połowę 2012 r. Dnia 12 marca 2012 r. w Arcybiskupim Seminarium Duchownym w Poznaniu odbyło się posiedzenie Krajowej Rady Unii Apostolskiej Kleru poświęcone przygotowaniom do obchodów Jubileuszu 150 lat UAK w Kościele i w Polsce. Dnia 17 maja 2012 r. w rozmowie Ks. Dyrektora UAK dr Aleksandra Radeckiego z księdzem arcybiskupem prof. Marianem Gołębiewskim ustalona została data świętowania jubileuszu UAK w naszej archidiecezji na wtorek 23 października 2012 r. Wtedy też odprawiona została Msza Święta o godz. 11.00 w kaplicy Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu, a po niej nastąpiło spotkanie unionistów na posiłku południowym. Trzeba jeszcze dodać, że wtedy (stan w dniu 22 października 2012 r.) do UAK Archidiecezji Wrocławskiej należało 16 księży. Obchody Jubileuszu UAK w wymiarze międzynarodowym miały miejsce w Rzymie w dniach 22-26 października 2012 r. W Polsce uroczystości związane z tym jubileuszem miały miejsce na Jasnej Górze w dniach 12-13 listopada 2012 r. Wtedy też, dnia 12 listopada 2012 r. po godz. 17-tej, na Jasnej Górze, Ks. Dyrektor dr Aleksander Radecki wygłosił wykład pt. „UAK jako odpowiedź na potrzeby księdza diecezjalnego”.
W latach 2013-2016 do UAK Archidiecezji Wrocławskiej należało 16 księży. Ponadto dnia 12 grudnia 2016 r. zgłosił pragnienie wstąpienia do Unii ks. prof. Rajmund Pietkiewicz, prorektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Za rok 2013, 2014, 2015 i 2016 poproszeni księża odprawiają odpowiednio po 20 Mszy świętych, a więc razem 80 Mszy świętych w intencji UAK. Jeśli chodzi o te lata 2013-2016 to wiem, że spośród Księży Unionistów bardzo gorliwą apostolską działalność prowadził ks. dr Aleksander Radecki. Zbyt wiele czasu by nam zajęło wymienienie wszystkich jego osiągnięć z tego okresu. O tym, że jest on bardzo gorliwym Księdzem Unionistą niech świadczy tylko jeden fakt. Mianowicie w swoim życiu kapłańskim wygłosił dotąd ponad 400 serii rekolekcji. A wiemy przecież, że dyspozycyjność i gotowość do głoszenia rekolekcji jest jednym z wyznaczników dobrego Księdza Unionisty.
Dnia 16 stycznia 2017 r. Ksiądz Arcybiskup Dr Józef Kupny mianował Dyrektorem Diecezjalnym UAK naszej archidiecezji ks. Zdzisława Leca. Dnia 28 stycznia 2017 r. dokonano kolejnej weryfikacji i wtedy przynależność do UAK potwierdziło 12 księży, a chęć dobrowolnego przystąpienia do niej wyraża nadal jeden kandydat. Jego włączenie w szeregi naszej Unii przewidywane jest w dniu 12 czerwca br.
W końcu tego przedłożenia możemy zapytać: jakie mamy plany na 2017, jubileuszowy rok, istnienia naszej archidiecezjalnej UAK? Przede wszystkim nasze plany to: modlić się w intencjach związanych z UAK; działać na sposób apostolski; powiększyć stan liczbowy UAK w Archidiecezji Wrocławskiej; dotrzeć z ideą Unii do Kleryków MWSD we Wrocławiu i dzięki mediom do Prezbiterium naszej archidiecezji; wziąć fizyczny udział w rekolekcjach UAK na Jasnej Górze w dniach 27-30 listopada br.; uczestniczyć systematycznie w „Wieczernikach”.